Badania NDT w sektorze kolejowym

Badania nieniszczące obecne są w Polskim kolejnictwie od lat 60 ubiegłego wieku, kiedy powstał związany z nimi, bardzo dobrze zorganizowany system. Celem ich przeprowadzania jest natomiast po dziś dzień zagwarantowanie bezpieczeństwa eksploatacji taborów kolejowych, a w szczególności sprawności układów biegowych, które potwierdzane jest poprzez badania eksploatacyjne bazujące na metodach nieniszczących. 

Rodzaje badań NDT przeprowadzanych w kolejnictwie

W sektorze kolejowym badaniom NDT poddawane są przede wszystkim zestawy kołowe, a właściwie ich elementy, takie jak oś zestawu oraz wieniec. Dzięki temu możliwe jest ocenienie ich stanu technicznego, a co za tym idzie bezpieczeństwa użytkowania. Oś kolejowego zestawu kołowego badana jest z wykorzystaniem trzech metod:

• wizualnej VT, pozwalającej na wykrycie znacznych nieprawidłowości czy uszkodzeń,

• magnetyczno-proszkowej MT, umożliwiającej wykrycie nieciągłości powierzchniowych i podpowierzchniowych,

• ultradźwiękowej UT, która pozwala wykryć wady zarówno wewnętrzne, jak i powierzchniowe oraz podpowierzchniowe, w tym także w przypadku osi uzbrojonej w podzespoły.

Przy czym badania ultradźwiękowe (UT) ze względu na to jakie wady pozwalają wykryć, są podstawową metodą badań nieniszczących stosowanych w sektorze kolejowym. Tego typu badania są jednym z elementów systemu zarządzania bezpieczeństwem eksploatacji taboru i przeprowadza się je zgodnie z przygotowanymi harmonogramami. 

W jaki sposób przeprowadzane są badania NDT kolejowych zestawów kołowych?

Badanie kolejowych zestawów kołowych z wykorzystaniem badań NDT, w których specjalizuje się między innymi Laboratorium Badań Nieniszczących DRACO, najczęściej składa się z 6 etapów. W związku z tym wyróżnia się wśród nich:

• przygotowanie zestawu do przeprowadzenia badań poprzez piaskowanie,

• przeprowadzenie badania metodą VT,

• przeprowadzenie badania metodą MT,

• przygotowanie zestawu do przeprowadzenia badań UT poprzez toczenie stref, w których mają być przykładane głowice, 

• przeprowadzenie badania UT, wraz z pomiarem naprężeń w wieńcu. 

Normy związane z badaniami NDT w sektorze kolejowym

Badania nieniszczące osi kolejowego zestawu kołowego przeprowadzane są zgodnie z wymogami normy PN-EN 15313:2010 Kolejnictwo — Wymagania eksploatacyjne dotyczące obsługi zestawów kołowych.